निर्मळ मनाच्या संजयचं अकाली जाणं…

मौज प्रकाशन गृहाचे प्रकाशक संजय भागवत यांचं ३ फेब्रुवारी २०१९ रोजी निधन झालं. एक मित्र म्हणून संजयच्या व्यक्तिमत्त्वाचं केलेलं एक अवलोकन… या विशेष मनोगतात. मे २०१६ मधला एक दिवस. त्या दिवशी संजय ‘विशेष मूड’मध्ये दिसला. म्हणजे, बाह्यांगी तशा ‘मूड’च्या खाणाखुणा नव्हत्या. तशा त्या दिसण्याची शक्यता संजयच्या बाबतीत विरळच. कारण त्याचं व्यक्तिमत्त्वच तसं नव्हतं. कोणत्या प्रतिकूल [...]

काळ्या ढगाची सकारात्मक किनार !

‘कोरडी शेतं, ओले डोळे’ हे आत्महत्याग्रस्त शेतकरी विधवांच्या प्रश्नांवरील पुस्तक लिहितानाच्या प्रक्रियेतील दीप्ती राऊत यांच्या काही जिवंत आठवणी… महिला दिनाच्या निमित्ताने. बातमीदारी करताना दोन अनुभव येतात. काही प्रसंगांत समोरच्या घटनेबद्दल तटस्थता बाळगणं गरजेचं असतं. विषयापासून थोडं अंतर राखलं तर तो प्रश्न अधिक व्यापक परिप्रेक्ष्यातून बघता येतो, मांडता येतो. काही वेळा घटनाच अशा असतात की, तुम्ही [...]

‘दिलसे’… ‘मन’से !

सगळ्या कार्पोरेट क्षेत्रात ‘आउट ऑफ द बॉक्स’ ही संकल्पना, ही फ्रेज फार लोकप्रिय आहे. प्रत्येक वरिष्ठ त्याच्या त्याच्या हाताखालच्यांना सतत हेच सांगत असतो, ‘‘थिंक आउट ऑफ द बॉक्स!’’ प्रत्यक्षात त्या वरिष्ठालाही काही माहिती नसतं की, म्हणजे नेमकं काय? कारण ज्यांना आपण ‘आउट ऑफ द बॉक्स’ कल्पना म्हणू शकतो, त्या शेकड्यानं किंवा डझनानं जन्माला येत नसतात. [...]

‘एशियाटिक’मधील दुर्मिळ हस्तलिखितांचं वैभव

‘जागतिक पुस्तक दिना’निमित्त या अंकात आम्ही विविध विषयांच्या अभ्यासक व लेखिका डॉ. मीना वैशंपायन यांचा ‘द एशियाटिक सोसायटी ऑफ मुंबई’मध्ये जतन केलेल्या दुर्मिळ हस्तलिखितांवर लिहिलेला हा विस्तृत लेख प्रकाशित करत आहोत. भाषा-अभ्यासक तसंच विचक्षण वाचक यांना हा लेख रोचक वाटेल आणि उपयुक्तही ठरेल! लहानपणी, म्हणजे साधारण सहा दशकांपूर्वी असेल, वडिलांचं बोट धरून मुंबईच्या फोर्ट विभागातून [...]

चित्र-वाचनाचा निखळ आनंद

गोष्ट जशी शब्दांनी तयार होते, तशी चित्रांनीही होते. चित्रांचीही स्वत:ची अशी एक भाषा असते. ही भाषा वाचणं हा एक वेगळा सर्जनानंद असतो. या आनंदाबद्दल आणि त्याच्याशी निगडित आपल्या उपक्रमाबद्दल सांगताहेत चित्रकार राजू देशपांडे… ‘वाचन’ या शब्दाचा सर्वसाधारण आपण जो अर्थ लावतो तो असा – ‘पुस्तकात छापलेला मजकूर वाचणं.’ वाचन या शब्दाचा अर्थ आपण बऱ्याच वेळा [...]

वाचनानंद

आपण का वाचतो, त्यातून आपल्याला काय मिळतं आणि मग हळूहळू आपला वाचनप्रवास कसा घडत जातो, कसा अधिकाधिक प्रगल्भ होत जातो याचा नेमका वेध घेणारा तरुण वाचक हर्षद सहस्रबुद्धे यांचा खास लेख. निमित्त अर्थातच जागतिक पुस्तक दिनाचं! ‘वाचन-संस्कृती’ची आपल्याशी जुळलेली नाळ, ही रंग, अक्षरं तसेच आकृत्यांची ओळख, चित्रवाचन इत्यादी स्वरूपात असते. अगदी लहान वयापासून आपला संबंध [...]

प्रगल्भ होत गेलेल्या कथा… घनगर्द

२०१८ सालचा ‘लोकमंगल साहित्य पुरस्कार' हृषीकेश गुप्ते यांच्या ‘घनगर्द' या कथासंग्रहाला मिळाला. त्या वेळी प्रसिद्ध चित्रपट समीक्षक, लेखक गणेश मतकरी यांनी घनगर्दबद्दल लिहिलेलं हे टिपण… मराठी साहित्याचा अवकाश हा प्रामुख्याने दोन प्रकारच्या आशयाला वाहिलेला आपल्याला दिसतो, कौटुंबिक आणि सामाजिक. त्यामुळे या दोन आशयसूत्रांमधेच आपल्या साहित्याने लक्षवेधी कामगिरी बजावली असली, तरीही या विषयांच्या परिघात राहणं, हीच [...]